Plan kościoła

Polichromie w prezbiterium

W prezbiterium na szczególną uwagę zasługuje również XIX-wieczna polichromia znajdująca się po obu stronach ołtarza głównego. Ukazuje nieco teatralne przedstawienie podwieszonych kotar przewiązanych grubym sznurem,
zza których wyłania się arkadowa brama. Jej przejście zostało utrzymane w ciemnej, tajemniczej tonacji, co pozwala naszej wyobraźni zdecydować, dokąd prowadzi.
W górnej części apsydy widnieje polichromia namalowana w 1894 roku przez Franciszka Kwiatkowskiego. Pośród wielu dekoracji z motywem roślinnym dostrzec można trzy monogramy. Począwszy od strony południowej, widnieje monogram Maryjny, w środku, (nazywany również chrystogramem) monogram IHS, co z greckiego jest skrótem imienia Jezus (gr. IHΣΟΥΣ), a jako ostatni namalowany został monogram JS symbolizujący świętego Józefa (z łac. Iosephus.)

Obraz św. Jana Pawła II i relikwiarz

Przechodząc do nawy głównej mijamy umieszczony na zachodnim pilastrze obraz świętego Jana Pawła II. Został on namalowany przez pochodzącego z Rawy artystę Rajmunda Gałeckiego w 2019 roku. Papież ukazany jest na nim w ornacie z motywem łowickim, co przypomina, że w 1999 roku Ojciec Święty odwiedził naszą diecezję. Tuż pod obrazem znajduje się, umieszczony w przeszklonej gablocie, relikwiarz świętego Jana Pawła II.

Ołtarz Matki Bożej Częstochowskiej

Nawa północna zakończona jest stojącym na zachodniej ścianie ołtarzem Matki Bożej Częstochowskiej. Jego drewniana konstrukcja przypomina ołtarz Pana Jezusa Ukrzyżowanego. Oba obiekty różnią się jednak kolorem polichromii, w tym przypadku utrzymanej w odcieniach błękitu. Centralnym punktem ołtarza jest nisza, w której widnieje XVIII-wieczna kopia Jasnogórskiego wizerunku Madonny. Na obrazie umieszczona jest srebrna, bogato zdobiona sukienka zakończona koronami. W zwieńczeniu ołtarza widzimy dwa małe, patrzące ku górze anioły, pomiędzy którymi, pośród srebrnych obłoków, umieszczona jest złota gloria z główkami aniołków.

Ołtarz św. Anny Samotrzeć i św. Teresy

Podążając dalej w stronę drzwi głównych, pośrodku południowej nawy, widzimy ołtarz dedykowany świętej Annie. Obiekt powstał w stylu barokowym w I połowie XVIII wieku. Jego przyścienna drewniana konstrukcja marmoryzowana jest w kolorach ugru i błękitu. Centralną część nadstawy ołtarza stanowi namalowany w 1936 roku przez Stefana Jasińskiego obraz przedstawiający świętą Annę Samotrzeć, czyli ukazaną wraz z Maryją i małym Jezusem. Obraz świętej Anny zasłaniany jest płótnem przedstawiającym świętą Teresę z Lisieux (Małą Teresę od Dzieciątka Jezus) z 1933 roku, pędzla A. Duszka. Ta młoda 24-letnia święta została przedstawiona z krzyżem w ręku i pękiem spadających róż. Na brzegach ołtarza ustawione są dwie figury świętych niewiast w złotych szatach, które stoją w dość nienaturalnych pozach. Ołtarz zwieńcza pozłacana gloria ze srebrnymi obłokami i sercem.

Ołtarz św. Stanisława Kostki i św. Antoniego

Podążając dalej, pośrodku północnej nawy widzimy ołtarz dedykowany świętemu Stanisławowi Kostce. Powstał on w I połowie XVIII wieku w stylu barokowym. Jego przyścienna drewniana konstrukcja, podobnie jak w bliźniaczym ołtarzu świętej Anny, marmoryzowana jest w kolorach ugru i błękitu. W centralnej części nadstawy umieszczony został, pochodzący z przełomu XVII i XVIII wieku, obraz nieznanego autora przedstawiający patrona ołtarza. Młody, osiemnastoletni Stanisław Kostka przedstawiony jest w pozycji klęczącej, w otoczeniu Madonny z Dzieciątkiem i anioła. Pierwotnie obraz przyozdobiony był srebrnymi sukienkami, które po konserwacji płótna zostały przeniesione na jego kopię i są prezentowane w muzeum parafialnym. Obraz świętego Stanisława zasłaniany jest malowidłem z 1933 roku pędzla A. Duszka z wizerunkiem świętego Antoniego. Ukazany jest on w habicie franciszkańskim i w czułym geście obejmuje Dzieciątko Jezus. Cała scena ujęta została we wnętrzu architektonicznym. Obok postaci świętego Antoniego znajdują się jego atrybuty: księga, krzyż i biała lilia. Na brzegach ołtarza ustawione są dwie rzeźby Ewangelistów w złotych zbrojach: świętego Jana i świętego Mateusza. Ołtarz zwieńcza pozłacana gloria ze srebrnymi obłokami i gołębicą.

Ołtarz św. Maksymiliana i św. Józefa

Ten pochodzący z połowy XVIII wieku, barokowo – rokokowy ołtarz, był pierwotnie dedykowany świętemu Janowi Nepomucenowi. Jego wezwanie zostało zmienione w latach osiemdziesiątych XX wieku, kiedy do rawskiej świątyni został uroczyście wprowadzony obraz świętego Maksymiliana. Uroczystość miała charakter niezwykle symboliczny, ponieważ płótno wniósł Franciszek Gajowniczek, sierżant Wojska Polskiego, za którego w niemieckim obozie koncentracyjnym Birkenau swoje życie oddał franciszkanin Maksymilian Kolbe. Wspomniany obraz, znajdujący się obecnie w centralnym punkcie ołtarza, sygnowany inicjałami F. M. S. został namalowany w 1980 roku. Warto dodać, że na miejscowym cmentarzu spoczywają dwaj synowie i żona ocalonego Franciszka Gajowniczka. W czasie prac konserwatorskich w 2019 roku,w ołtarzu został umieszczony dodatkowy obraz przedstawiający świętego Józefa, patrona naszych rewitalizacyjnych prac, stanowiący zasuwę dla obrazu świętego Maksymiliana. Po obu stronach ołtarza przy złotych kolumnach stoją rokokowe rzeźby świętych kobiet, z których jedna jest przedstawieniem świętej Barbary. Uwagę zwraca ażurowa pozłacana mensa ołtarza. W górnej kondygnacji pośród licznych, pozłacanych dekoracji rzeźbiarskich widnieje gloria w towarzystwie małych główek aniołków.

Kruchta i Atlanty

Idąc dalej, w stronę prawej (północnej) nawy, pod chórem muzycznym zobaczyć można XVIII-wieczną drewnianą kruchtę. Na przestrzeni wieków była ona kilkakrotnie przebudowywana. Aktualny wygląd został jej nadany w 2019 roku. Kruchta jest w całości polichromowana w niebieskim kolorze i zdobiona licznymi, złoconymi, późnorokokowymi aplikacjami rzeźbiarskimi. W narożach jej zwieńczenia zostały ustawione rzeźby aniołów, pomiędzy którymi wyrasta kartusz z łacińską inskrypcją, zawierającą tytuł kościoła. Po obu stronach kruchty na pilastrach pod chórem, umieszczone są dwie tablice. Jedna z nich upamiętnia przeprowadzony remont świątyni, natomiast na drugiej wymienieni są proboszczowie rawskiej parafii od 1885 roku.

Tablica pamiątkowa ks. Wacława Zienkowskiego

Wchodząc do prawej nawy, na wschodniej ścianie świątyni, zwracamy uwagę na tablicę upamiętniającą rawskiego proboszcza księdza Wacława Zienkowskiego, bardzo zasłużonego swoją posługą duszpasterską oraz troską
o piękno obiektów kościelnych. W czasie okupacji był związany z działalnością podziemia walczącego z okupantem. Brał udział w tajnym nauczaniu, pomagał więźniom w ucieczce z obozu jenieckiego, który Niemcy założyli w 1939 roku
w sąsiedztwie kościoła. To właśnie za jego pomoc jeńcom wojennym i Żydom
w 1940 roku został aresztowany przez Gestapo i zesłany do obozu Sachsenhausen, a po kilku miesiącach zakatowany. Warto podkreślić, że pomimo możliwości uwolnienia ks. Zienkowski zdecydował się pozostać w obozie śmierci razem z aresztowaną grupą parafian.

Chór i organy

Po przejściu do głównej nawy Kościoła, patrząc na wschód, w stronę drzwi głównych, widzimy XVIII-wieczny chór muzyczny z imponującym prospektem organowym z 1936 roku autorstwa Wincentego Bogadczyka, przypominającym znane organy Ladegasta w poznańskiej farze, a także organy Aristida Cavaille-Coll’a w Saint Dizier (Francja) w kościele Notre Dame de l’ Assomptioni. Sam instrument powstał w 1936 roku w pracowni Zygmunta Kamińskiego. Omawiany instrument góruje nad XVIII-wiecznym chórem z niebiesko polichromowaną i częściowo pozłacaną balustradą. Całość kompozycji podtrzymywana jest przez dwa barokowe atlanty. Podczas remontu na balustradzie przywrócono cztery postacie aniołów.

Epitafia

Wychodząc ze świątyni warto zwrócić uwagę na umieszczone w głównej nawie cztery klasycystyczne epitafia. Wszystkie tablice mają gipsowe, dekorowane ramy i pozłacane inskrypcje napisane rzadko dzisiaj spotykanym staropolskim językiem.

Epitafia

Wychodząc ze świątyni warto zwrócić uwagę na umieszczone w głównej nawie cztery klasycystyczne epitafia. Wszystkie tablice mają gipsowe, dekorowane ramy i pozłacane inskrypcje napisane rzadko dzisiaj spotykanym staropolskim językiem.

Dzwonnica

Kościół z wcześniejszym budynkiem kolegium łączy obecnie wieża służąca jako dzwonnica. Ciekawostką jest fakt, iż pierwotnie planowano budowę fasady kościoła z dwiema szeroko rozstawionymi wieżami. Jednak już w trakcie budowy trudności – najprawdopodobniej finansowe – zmusiły wykonawców do zrezygnowania z drugiej wieży. W efekcie jedną pozostawiono nieskończoną (ruiny rozebrano kilkadziesiąt lat później), drugą zaś włączono do budynku kolegium przez ujednolicenie elewacji i zabudowanie miejsca między nimi. Zmiany te wprowadzono prawdopodobnie w roku 1703.
W 1779 zdjęto z wieży hełm. 150 lat później dzwonnica, z powodu pęknięć murów, przeznaczona została do rozbiórki, jednak w 1881 roku zdołano ją jeszcze odrestaurować, zdejmując przy okazji górne piętro, a wzmacniając dolne.

Krypty

Polichromie prezbiterium

W prezbiterium na szczególną uwagę zasługuje również XIX-wieczna polichromia znajdująca się po obu stronach ołtarza głównego. Ukazuje nieco teatralne przedstawienie podwieszonych kotar przewiązanych grubym sznurem,
zza których wyłania się arkadowa brama. Jej przejście zostało utrzymane w ciemnej, tajemniczej tonacji, co pozwala naszej wyobraźni zdecydować, dokąd prowadzi.
W górnej części apsydy widnieje polichromia namalowana w 1894 roku przez Franciszka Kwiatkowskiego. Pośród wielu dekoracji z motywem roślinnym dostrzec można trzy monogramy. Począwszy od strony południowej, widnieje monogram Maryjny, w środku, (nazywany również chrystogramem) monogram IHS, co z greckiego jest skrótem imienia Jezus (gr. IHΣΟΥΣ), a jako ostatni namalowany został monogram JS symbolizujący świętego Józefa (z łac. Iosephus.)

Portal do zakrystii

Idąc ku nawie głównej, na północnej ścianie prezbiterium znajduje się prowadzący do zakrystii, XIX-wieczny, neoklasycystyczny portal. Wykonany w całości z drewna, jest polichromowany w odcieniach czerni i błękitu,
co wyraźnie wyeksponowało go na białej ścianie kościoła.

Ołtarz św. Stanisława biskupa i Matki Bożej Nieustającej Pomocy.

Tuż obok zakrystii stoi barokowy, powstały w I połowie XVIII wieku ołtarz świętego Stanisława biskupa. Jego drewniana konstrukcja została pokryta ugrowo-niebieską marmoryzacją i częściowo pozłocona.
W głównej części nadstawy ołtarzowej znajduje się XVIII-wieczny obraz nieznanego autora przedstawiający świętego Stanisława biskupa. Scena ukazuje wskrzeszenia Piotra Strzemieńczyka. Jest to nawiązanie do jednego
z XI-wiecznych podań hagiograficznych. Mówi ono, że biskup krakowski Stanisław ze Szczepanowa zakupił od Piotra Strzemieńczyka z Janiszewa, zwanego Piotrowinem, dobra ziemskie na rzecz biskupstwa. Po śmierci Piotrowina jego spadkobiercy upomnieli się o ziemię. Postawiony przed sądem Stanisław wyjaśnił, w jaki sposób wszedł w posiadanie ziemi, lecz nie dano mu wiary. Wówczas biskup Stanisław poprosił o trzy dni przerwy, które poświęcił na post i modlitwę. Wszedł następnie do kościoła , odprawił mszę, po której kazał otworzyć grób i wskrzesił zmarłego, by ten poświadczył prawdę
w procesie. Po zakończonej rozprawie odprowadził Piotrowina z powrotem
do grobu.
Obraz świętego Stanisława stanowi zasuwę dla pochodzącej z końca XIX wieku ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy, która została przywieziona
z Rzymu w 1903 roku i jest uroczyście odsłaniana w każdą środę podczas nowenny do Matki Bożej. Po zewnętrznych stronach ołtarza stoją rzeźby Najświętszej Maryi Panny i świętego Jana Ewangelisty .
W kolejnej kondygnacji umieszczony jest XVIII-wieczny obraz nieznanego autora, przedstawiający świętego Franciszka, obejmującego Chrystusa na krzyżu. Jest to przekomponowana wersja obrazu namalowanego ok. 1668 roku przez hiszpańskiego malarza Bartolomé Estebana Murilla. Znad obrazu na widza spoglądają dwa siedzące anioły, nad którymi góruje pozłacany krzyż.

Ambona przedsoborowa

Na ścianie południowej prezbiterium, po przeciwnej stronie ołtarza świętego Stanisława, umieszczona jest, pochodząca z około 1742 roku, przyścienna ambona przedsoborowa. Wykonana została w stylu barokowym,
w całości drewniana, pokryta pomarańczowo – czerwoną marmoryzacją
i licznymi pozłacanymi dekoracjami rzeźbiarskimi. Całości kompozycji ambony dopełnia imponujący baldachim, na którym prezentowane są między innymi główki aniołków i pozłacany Krzyż.

Chrzcielnica

Przechodząc do lewej (południowej) nawy bocznej kościoła, możemy zobaczyć, zasługującą na szczególną uwagę, XIV-wieczną gotycką chrzcielnicę.
Jej główna część wykonana jest z brązu i ma kształt odwróconego dzwonu stojącego na masywnych łapach. Na chrzcielnicy leży ozdobna pokrywa w kształcie kopuły z krzyżem.

Obraz Jezu Ufam Tobie i relikwiarz

Idąc dalej, mijamy umieszczony na filarze współczesny obraz Jezusa Miłosiernego, pod którym znajduje się relikwiarz świętej siostry Faustyny Kowalskiej. Kult Bożego Miłosierdzia bardzo mocno zakorzenił się w parafii podczas Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia przypadającego na rok duszpasterski 2015/2016, podczas którego rawska świątynia pełniła funkcję kościoła stacyjnego.

Ołtarz Pana Jezusa Ukrzyżowanego

Wchodząc do lewej nawy, na zachodniej ścianie spotykamy pochodzący z I połowy XVIII wieku, barokowy ołtarz Pana Jezusa Ukrzyżowanego. W centrum jego polichromowanej na czarno, drewnianej konstrukcji, widnieje piękny Krucyfiks z rzeźbą Chrystusa, której nadano kolor kości słoniowej. Tuż ponad krzyżem, w górnej części ołtarza widzimy dwa małe, płaczące putta (anioły) z chusteczką w ręku, pomiędzy którymi, pośród srebrnych obłoków, umieszczona jest chusta świętej Weroniki. Wspomniany motyw małych, rozżalonych aniołów bardzo często pojawia się w epokach renesansu i baroku, szczególnie jako dekoracja epitafiów i sarkofagów.

Ołtarz główny

Niewątpliwie centralnym punktem świątyni jest skierowane ku zachodowi prezbiterium. W jego centrum ustawiony został barokowy, polichromowany na niebiesko ołtarz główny pochodzący z I połowy XVIII wieku. W samym sercu ołtarza widać ujętą w bogato zdobioną ramą niszę, w której prezentowana jest, odsłaniana w czerwcu figura Najświętszego Serca Pana Jezusa pochodząca z końca XIX wieku. Posąg zasłaniany jest obrazem Świętej Rodziny z 1894 roku, pędzla M. F. Kwiatkowskiego. Trzeci z kolei a zarazem główny obraz w ołtarzu, odsłaniany każdego dnia, powstał w 1908 roku w pracowni Stefana Jasińskiego. Przedstawia on patronkę świątyni Najświętszą Maryję Pannę Niepokalaną, która na obrazie zachwyca niezwykle piękną i wymowną twarzą. Ciekawe jest to, że według przekazu poprzednich pokoleń, do omawianego obrazu pozowała jedna z rawskich parafianek. Niestety, nie ma na to żadnego potwierdzenia w archiwach.
Po obu stronach ołtarza stoją potężne kolumny otoczone rzeźbami czterech Doktorów Kościoła. Figury przedstawione są w charakterystycznych dla baroku, nienaturalnie dynamicznych pozach. Począwszy od południowej strony ołtarza, jako pierwszego ustawiono świętego Grzegorza Wielkiego, następnie świętych Augustyna i Ambrożego, a ostatnia z rzeźb przedstawia świętego Hieronima.
Nieco niżej, na mensie ołtarza, stoi klasycystyczne tabernakulum pochodzące z końca XVIII wieku. Zdobione jest ono srebrną XVII-wieczną plakietą z przedstawieniem Ostatniej Wieczerzy. W górnej, rozbudowanej części tabernakulum znajduje się otoczony sześcioma małymi kolumnami tron służący do wystawienia Najświętszego Sakramentu. Po jego obu stronach umieszczone są zbiorowe relikwiarze świętych. Mają one kształt krzyża maltańskiego z glorią, a nad każdym z nich jest korona ze wstęgą.
W górnej kondygnacji ołtarza widnieje pochodzący z połowy XX wieku owalny obraz Chrystusa podczas Ostatniej Wieczerzy. Malowidło otoczone jest trzema aniołami, zwanymi puttami oraz mnogością spiętrzonych, posrebrzanych obłoków. Całości dopełnia trójlistny pozłacany krzyż stojący na szczycie konstrukcji ołtarza.

Epitafia

Wychodząc ze świątyni warto zwrócić uwagę na umieszczone w głównej nawie cztery klasycystyczne epitafia. Wszystkie tablice mają gipsowe, dekorowane ramy i pozłacane inskrypcje napisane rzadko dzisiaj spotykanym staropolskim językiem.

Zakrystia

Epitafia

Wychodząc ze świątyni warto zwrócić uwagę na umieszczone w głównej nawie cztery klasycystyczne epitafia. Wszystkie tablice mają gipsowe, dekorowane ramy i pozłacane inskrypcje napisane rzadko dzisiaj spotykanym staropolskim językiem.