Historia parafii

Pierwsze wzmianki o rawskiej parafii sięgają początku XII wieku, kiedy to w 1100 roku wybudowano drewniany kościół pw. Świętych Piotra i Pawła. Niewiele jest informacji na temat wspomnianej budowli. Wiadomo jedynie, że kościół spłonął w XIV wieku.
Na miejscu spalonej świątyni, prawdopodobnie w XV wieku, postawiono gotycki murowany kościół pod tym samym wezwaniem. Niestety 9 września 1765 roku, w mieście wybuchł pożar, który pochłonął także farę. Spalone mury świątyni jeszcze przez jakiś czas służyły wiernym do modlitwy. Pod koniec wieku XVIII, nabożeństwa zostały przeniesione do dobrze zachowanego Kościoła Jezuickiego, przylegającego do kolegium.
Historia kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia NMP ma swój początek w latach 1616 – 1622 kiedy to biskup Paweł Wołucki wraz ze swoimi braćmi - Stanisławem, Sebastianem i Filipem ufundowali drewniane kolegium i kaplicę, przyznając jednocześnie część Rylska oraz Bieliny i Dziurdzioły. Do uposażenia kolegium w różnych okresach należały rówmież majątki: Bieliny, Boguszyce, Dziurdzioły, Gasparów, Młynek, Naropin, Podskarbie, Radwanka, Reguły, Rylsko, Rzymiec, Soszyce, Wola Naropińska, Zawadka. W latach 1630-1642 Jezuici wybudowali murowane kolegium i drewniany kościół pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Znajdowały się w nim słynące łaskami obrazy: św. Franciszka Borgiasza, św. Stanisława Kostki i Franciszka Ksawerego. 18 maja 1693 roku arcybiskup lwowski Konstanty Samuel Lipski – brat wojewody rawskiego – Filipa Lipskiego, położył kamień węgielny pod nowy murowany kościół, którego fundatorem był arcybiskup gnieźnieński prymas Polski Teodor Potocki, który to w 1730 roku konsekrował ukończony kościół, nadając mu wezwanie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Świątynia została wzniesiona w stylu baroku a w jej fasadzie można spotkać nowatorski element nadający budowli ciekawy efekt rozfalowania i wrażenia ruchu. Nazwisko architekta jest niestety nieznane. Ciekawostką jednak jest fakt, iż pierwsze szkice wskazują, że pierwotnie planowano budowę kościoła z dwiema szeroko rozstawionymi wieżami. Jednak napotkane w trakcie budowy trudności finansowe zmusiły Jezuitów do rezygnacji z jej budowy.

Wnętrze świątyni jest również utrzymane w stylu barokowym. Przez lata fundowano kolejne elementy wyposażenia i dekoracji budowli. Kościół posiada 7 ołtarzy. Dedykowany Patronce kościoła ołtarz główny, z rzeźbami świętych i wyraźnymi cechami baroku, pochodzi z pierwszej połowy XVIII wieku. Pozostałe sześć ołtarzy dedykowane jest: Matce Bożej Nieustającej Pomocy i św. Stanisławowi biskupowi, Św. Janowi Nepomucenowi i św. Maksymilianowi Marii Kolbe, Matce Bożej Częstochowskiej, św. Stanisławowi Kostce, św. Annie Samotrzeciej i Panu Jezusowi Ukrzyżowanemu.
W 1773 roku nastąpiła kasata zakonu jezuitów. Kolegium i kościół przejęła Komisja Edukacji Narodowej i oddała w zarząd pijarom. Ci zakonnicy nie dbali należycie o powierzone obiekty. Nie wykonywali niezbędnych napraw i remontów, a z wieży zdjęli hełm. Stąd dosyć szybko, bo już w 1780r. KEN przekazała zarząd nad szkołą i kościołem Księżom Miechowitom. Zajmowali się oni gorliwie powierzonym im budynkiem kolegium i kościoła, lecz w 1819r. nastąpiła kasata ich klasztorów. Stąd po śmierci ostatniego z zakonników opiekę nad kościołem przejęli ostatecznie księża diecezjalni, którzy aż do dziś opiekują się tym kościołem już jako parafialnym. Budynek kolegium zajęły zaś władze administracyjne zaborców.
W 1906 r. dzięki staraniom ówczesnego proboszcza ks. Germana Grabowskiego zaborczy rząd rosyjski oddał parafii cały budynek dawnego klasztoru pojezuickiego.
Początek XX wieku, a szczególnie lata I wojny światowej, były wyjątkowo trudne dla Rawy i okolic. W 1915 r. granica frontu przebiegała o 1,5 km od miasta. Ta sytuacja spowodowała ogromne zniszczenia a w konsekwencji masowy wyjazd ludności. Ogółem miasto opuściła prawie połowa mieszkańców. W wyniku działań wojennych bardzo ucierpiał budynek kolegium oraz sam kościół i dzwonnica. Trud naprawy podjął kolejny proboszcz – ks. Władysław Laskowski. Za czasów jego probostwa rozebrano cerkiew, którą Rosjanie przebudowali z pozostałości po kościele św. Piotra i Pawła. Jedną z najznakomitszych postaci był ks. Wacław Zienkowski - proboszcz w latach: 1932 – 1940. Był oddanym duszpasterzem, wrażliwym na potrzeby biednych a jednocześnie troskliwym gospodarzem. W 1939 roku kościół stał się świadkiem męczeństwa naszej Ojczyzny od pierwszego dnia II wojny światowej. Pod ścianą kolegium zajętego przez wojsko niemieckie rozstrzelano 10 września czterdziestu mieszkańców Rawy. Księża musieli opuścić budynek plebanii i zamieszkać w innym miejscu. Przy świątyni niemiecki okupant urządził obóz jeniecki, a w sąsiedztwie kościoła odgrodzono getto - dzielnicę żydowską. Ksiądz Zienkowski podjął współpracę z polskim podziemiem i pomagał w ucieczce żołnierzom z obozu, ratował też Żydów. W wyniku donosu jednej z parafianek został aresztowany i zginął w 1940 roku męczeńską śmiercią w obozie w Sachsenhausen.
W czasie drugiej wojny światowej obiekty parafialne nie uległy większym zniszczeniom. Na początku lat 60 XX wieku wnętrze świątyni otrzymało nowy wystrój malarski. Został on ponowiony podczas remontu wnętrza kościoła, jakiego dokonał ks. Prałat Mieczysław Iwanicki w 1984 r. Przyjęte wtedy rozwiązania malarskie przetrwały do naszych czasów W latach 2016 – 2019 zostały wykonane prace rewitalizacyjne zabytkowych obiektów.

Zachecamy do obejrzenia filmu dotyczacego hsitorii naszych zabytkwoych obeiktów oraz przeprowadoznych wnich osttanio prac: